Stari grad Bar

Stari grad Bar
Stari Bar je grad sa više od 2500 godina postojanja. Mediteranska klima, obilje voda i blagorodno polje učinili su ovo područje jednim od najstarijih staništa civilizacija istočne obale Jadrana.
Ispod današnjih ostataka Starog grada pronadjeno je mnoštvo fragmenata keramičkog posudja koje okvirno datiraju od 8. do 5.-tog veka p.n.e., kada je ovaj predeo naseljavalo Ilirsko pleme Enhelejci. Kasnija iskopavanja otkrivaju nalaze i iz rimskog i ranovizantijskog vremena (3. do 5-ti vek n.e.).
U pisanim istorijskim izvorima iz IX i X veka Stari grad se prvi put pominje kao Antibareos, a zatim kao Antibaris i u XI veku kao Antibari kod cara Konstantina.
(zidine)
Stefan Vojislav, knez dukljanskih Slovena, 1042. god. u području Bara je porazio Vizantijce. Istovremeno je potukao vojske Raške, Bosne i Huma šireći svoje kneževstvo. Duklja je postala najsnažnija južnoslovenska država, a njen grad Bar postaje značajni kulturni, ekonomski i vrski centar.

U gradskoj katedrali sv. Djordja, 1067. god knez Mihajlo Vojisavljević biva krunisan za kralja. Drevna katedrala je postala hram krunisanja i sahrana vladara dukljanske dinastije Vojisavljevića.
Katolička episkopija 1089. godine dobija status dukljanske arhiepiskopije i crkvenu upravu nad episkopijama susednih gradova i oblastima Srbije, Bosne i Travunije.
Krajem XII veka, prelat barske crkve, opat Grgur, sačinio je «Barski letopis» najobimnije istorijsko-literalno delo o istoriji južnih Slovena.
Bar, kao i okolni primorski gradovi i oblasti, 1183. god ulazi u sastav srednjevekovne države srspke dinastije Nemanjića. Sredinom XIV veka Barom vladaju zetski dinasti Balšići, a u XV veku prelazi iz ruke u ruku Mlečana, Balšića, Despota Stefana Lazarevića, Djurdja B rankovića i Stefana Vukčića. Od 1443. god je u sastavu Mletačke republike. Grad je tada proširen, izgradjen i definitivno utvrdjen sistemom bedema, bastiona i kula. U njemu je tada postojalo tridesetak gotičko-renesansnih palata, šesnaest crkava i manastira, više stotina kuća, oko 4000 žitelja...
Grad Bar je imao statut i kovnicu novca.
(crkva Svetog Jovana)
(episkopska palata)
Turcu osvajaju Bar 1571. god, bez borbe i rušenja. Tokom tri veka Bar živi kao značajna uredjena varoš sa dobrim prihodima od trgovine i poljoprivrede (maslinarstva).
(Sat kula)
Knjaz Nikola Petrović i Crnogorci oslobadjaju Bar 1878. god. Polusrušeni grad od tada prestaje da živi a život se polako seli na morsku obalu.
(džamija van grada)
Zidine grada Bara su potpuno restaurirane, kao i nekoliko značajnih gradjevina unutar samo grada.
Na ostacima jedne od crkava je sačuvana i ikona Svetog Nikole iz XV veka.

Ambijentalna cijelina Starog grada Bara i njegovo okruženje, upotunjeno kulturno-prirodnim spomenicima - maslinama starim preko 2.000 godina, zatim činjenica da današnji urbani čovjek želi vidjeti i doživjeti svjedočanstva prošlih vremena, još ako su upotunjena rijetkostima, mogli bi biti osobena preporuka barskog kraja na svjetskim turističkim mapama. Za ozbiljanu turističku ponudu treba inventivan timski rad stručnih ljudi koji bi sadržajne potencijale profesionalno i primamljivo „složili“ u dobro prezentovani projekat čija bi rezultat bio stotine hiljada turista.
Potencijala očigledno ima, a neki su još u fazi otkrivanja. Crnogorski i italijanski arheolozi su tokom novembra na brdu Majlika, kod Bara pronašli ostatke grčke kulture iz 4. vijeka prije nove ere.
Ostavljen nam je kao nasljeđe, a mi ga ne umijemo valorizovati zbog toga što 99 posto ljudi i ne zna da postoji put kojim se hodalo preko 1.000 godina, kojim se i danas hoda, a on prolazi kroz najljepše maslinjake na istočnoj obali Jadrana. U tim maslinjacima se nalaze srednjovjekovne crkve. Postoji jedna koja je po tradiciji posvećena sv. Đorđu, druga sv. Katarini, a nalaze se uz put. Danas su te crkve ruševine na kojima bi trebalo uraditi arheološka istraživanja, pa djelimičnu konzervaciju. Ne mislim da te crkve treba raditi ponovo, kod jedne je čak nemoguće uraditi restauraciju. Ako se pravi ambijentalni prostor onda svaki spomenik kulture koji se nalazi u cjelini je veće bogatstvo. Ponuda se ne sastoji samo u šetnji kroz maslinjake već i u razgledanju nečega što je rađeno ljudskom rukom u periodu od 12.-15. vijeka. To su vidljivi ostaci. Istraživanjima bi se moglo doći do još podataka. Brdo Majlika je prepuno naznaka da bi moglo biti još nekih otkrića čemu u prilog potvrđuje ogroman broj ulomaka na imanju Metovića koji dokazuju postojanje vile ili ekonomata u ovom živopisnom mestu, a naslućuje se i veza sa ilirskim stanovništvom koje je tada počelo da kultiviše stablo masline. Ovaj prostor neposredno gravitira uz Stari grad Bar, kanjonima rijeka Bunar i Vruće rijeke koje spajanjem prave famozni Rikavac, a cijeli prostor čini cjelinu i to su nevjerovatni turistički potencijali. Nekog turistu ne interesuje da vidi samo staru urbanu cjelinu jer gradva kao što je Stari grag Bar ima, ima ih u Italiji, Španiji, Hrvatskoj. Stari grad je specifičan jer je u ruševina. Vidi se patina vijekova. Mišljenja sam da Stari grad sa njegovim okruženjem, srednjovjekovnim crkvicama, manastirima, maslinjacima treba zaokružiti kao cjelinu te uz dobru propagandu naći pravi način kako da se dovede turista na sve te pozicije što bi bilo idealno i imalo izvanredne finansijske efete.